Nowy Europejski Bauhaus
Jednym z warunków uzyskania wsparcia ze środków europejskich na rozwój infrastruktury kultury jest stosowanie zasad Nowego Europejskiego Bauhausu. Celem inicjatywy jest opracowanie i promowanie metod, które łączą w sobie silny nacisk na dbałość o środowisko, funkcjonalność, estetykę i dostępność. Jednak, aby w pełni zrozumieć te wytyczne należy cofnąć się 100 lat wstecz i poznać uczelnię Bauhaus.
Bauhaus to niemiecka szkoła, która była jednym z najważniejszych ośrodków sztuki i designu w XX wieku. Nazwa pochodzi od połączenia niemieckich słów “Bau” (budowa) i “Haus” (dom), co odzwierciedlało cele założenia uczelni, która miała łączyć teorię z praktyką, a architekturę kształtować w duchu funkcjonalności i nowoczesności.
Uczelnia została założona w 1919 roku w Weimarze przez Waltera Gropiusa. Wśród wielu dziedzin rozwijanych w Bauhausie takich jak: malarstwo, rzeźba, fotografia, typografia, tkactwo i meblarstwo, architektura zajmowała szczególnie ważne miejsce. W myśl idei Bauhausu, miała ona być funkcjonalna, estetyczna i dostępna dla mas. Podkreślano społeczną rolę architektów. Ich głównym celem miało być stworzenie nowoczesnych, przystępnych dla ludzi przestrzeni mieszkalnych i użytkowych, które wpisywałyby się w ducha nowoczesności. Studenci uczelni praktykowali w pracowniach mistrzów i mieli możliwość uczestniczenia w projektowaniu oraz budowie budynków takich, jak budynek uczelni w Dessau, który stał się ikoną modernistycznej architektury.
Architekci Bauhausu zdawali sobie sprawę z roli, jaką odgrywa materiał w projektowaniu. Szukali nowych rozwiązań konstrukcyjnych, a jednym z najważniejszych elementów stał się beton. Wprowadzenie nowych technologii, takich jak prefabrykacja elementów budowlanych, umożliwiło szybkie i tanie budowanie. To właśnie dzięki swojemu innowacyjnemu podejściu do projektowania uczelnia zyskała sławę. Po dojściu do władzy nazistów w Niemczech, Bauhaus został zamknięty, a wielu architektów wyemigrowało do Stanów Zjednoczonych. Tam kontynuowali swoją pracę, projektując nowoczesne budynki. Idee i rozwiązania opracowane w Bauhausie miały ogromny wpływ na rozwój sztuki, designu i architektury na całym świecie, a jego dziedzictwo jest wciąż obecne.
Nowy Europejski Bauhaus to inicjatywa Komisji Europejskiej, która została ogłoszona w 2020 roku. Ideą projektu jest połączenie dziedzictwa kulturowego i artystycznego z nowymi technologiami i zasadami zrównoważonego rozwoju, w celu stworzenia przestrzeni publicznych, które łączą w sobie estetykę, funkcjonalność i ekologiczność, a także dostępność dla każdego (w tym przystępność cenową). Nowy Europejski Bauhaus zakłada współpracę między różnymi sektorami, takimi jak: architektura, design, inżynieria, nauka, edukacja i kultura. Inicjatywa ta ma pomóc w wykorzystaniu dziedzictwa Bauhausu w sposób innowacyjny i zrównoważony, w celu tworzenia przestrzeni, które będą łączyć w sobie piękno, funkcjonalność i troskę o środowisko naturalne. Celem projektu jest również zachęcanie do kreatywnego myślenia i działania na rzecz zrównoważonego rozwoju w Europie, poprzez organizowanie różnych działań i wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych i społecznych.