Helicopter money
Termin “helicopter money” odnosi się do narzędzia polityki pieniężnej, które polega na bezpośrednim wtłoczeniu pieniędzy do gospodarki przez bank centralny, zazwyczaj poprzez dostarczenie gotówki gospodarstwom domowym lub przedsiębiorstwom. Termin “helikopter” został stworzony przez ekonomistę Miltona Friedmana, który użył metafory helikoptera zrzucającego pieniądze z nieba, aby zilustrować ideę bezpośredniego zastrzyku pieniędzy do gospodarki.
W przeciwieństwie do tradycyjnych narzędzi polityki pieniężnej, takich jak zmiany stóp procentowych czy luzowanie ilościowe, helicopter money polega na ominięciu systemu bankowego i dostarczeniu pieniędzy bezpośrednio osobom fizycznym lub przedsiębiorstwom. Celem tej polityki jest pobudzenie wzrostu gospodarczego poprzez zwiększenie wydatków i inwestycji, szczególnie w okresie kryzysu gospodarczego lub recesji.
Zwolennicy pieniądza helikopterowego argumentują, że może to być skuteczny sposób na zwiększenie zagregowanego popytu i zapobieganie deflacji. Dostarczając jednostkom dodatkowych pieniędzy, mogą one wydać więcej na towary i usługi, co może pomóc w pobudzeniu aktywności gospodarczej i tworzeniu miejsc pracy.
Krytycy pieniądza z helikoptera twierdzą, że może on prowadzić do inflacji i stwarzać pokusę nadużycia, zachęcając jednostki i firmy do polegania na rządowych jałmużnach, zamiast pracować lub inwestować w celu generowania dochodów.
W praktyce pieniądze z helikoptera były wprowadzane tylko w ograniczonym zakresie. W 2001 r. rząd Japonii przekazał jednorazowo gotówkę gospodarstwom domowym, próbując w ten sposób pobudzić gospodarkę w okresie deflacji. W 2008 r. rząd Hongkongu przekazał wszystkim dorosłym mieszkańcom jednorazową pomoc, aby złagodzić skutki globalnego kryzysu finansowego.
W 2020 roku z narzędzia tego skorzystało wiele najzamożniejszych państwa świata. Pieniądze zostały zrzucone w wyniku zamknięcia gospodarek podczas pandemii wywołując uporczywą inflację w USA i UE.