Studia w Japonii

Studia w Japonii stanowią cały czas dość egzotyczne wyzwanie, jednak w ostatnim czasie mówi się o tym, że Japonia zaczyna otwierać się na międzynarodowych studentów i zamierza podwoić ich ilość. Obecnie w Japonii na studiach wyższych przebywa około 100 000 studentów z zagranicy. Głównym obszarem ich pochodzenia jest Azja, w tym Chiny, Malezja, Tajlandia, Singapur, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Kuwejt czy Uzbekistan.

Japońskie szkoły mogą pochwalić się bardzo wysokimi standardami edukacyjnymi, szczególnie w obszarach technologii i badań. Kilkanaście uczelni oferuje już programy w języku angielskim, jednak to japoński jest językiem dominującym i trzeba będzie się z nim zapoznać. Z drugiej strony studiując w Japonii szkoda byłoby z tej okazji nie skorzystać. Zakładamy zatem, że jeśli interesujesz się Japonią, to chcesz również poznać język kraju kwitnącej wiśni.

Japonia to kraj wielkiego bogactwa kulturowego. Ze swoją wielowiekową historią i tradycją może być bardzo ciekawy do poznania. Jeśli na słowo Japonia masz przed oczami mangę, gejszę czy samuraja, to musisz wiedzieć, że to tylko czubek góry lodowej. Kultura, język, stosunki międzyludzkie czy instytucje społeczne są bardzo barwne i atrakcyjne z punktu widzenia obserwatora pochodzącego z innego kręgu kulturowego. Sama zaś architektura, zarówno ta nowoczesna jak i tradycyjna oraz środowisko naturalne, bardzo cenione przez Japończyków będą dla ciebie obiektem wielu zachwytów. Nie można też nie wspomnieć o japońskiej kuchni, która jest bardzo różnorodna, bogata i wyjątkowo dobra. Unikalne dziedzictwo kulturowe spotkasz na każdym kroku. Swoje piętno odciska bowiem na architekturze, sposobie ubierania się, kulturze oraz sporcie. Będąc w Japonii zapoznasz się z ceremonią picia herbaty, układania ikebany czy przebogatym rzemiosłem, które Japończycy wynieśli do swoistej formy sztuki. Współczesna Japonia również ma światu wiele do zaoferowania.

Od lat podziwiamy twórczość Yayoi Kusama, której wystawę można było zobaczyć kilka lat temu również w Polsce. Zachęcamy do zapoznania się z pracami artystki! Ta 93 letnia starsza pani, właśnie zaprojektowała nową kampanię reklamową dla marki Louis Vuitton. Warto również poznać bio japońskiej artystki.

W Japonii jest ponad 600 uczelni, które oferują programy dla absolwentów szkół średnich. W tej liczbie zawiera się ponad 80 uczelni publicznych, z których najważniejsze jest kilkanaście, około 70 uczelni publicznych pod patronatem władz lokalnych oraz kilkaset uczelni prywatnych. Ranking uczelni Japońskich sprawdzisz w ARWU, QS i THE. Ciekawe jest jednak to, jak dyplom ukończenia wyższej uczelni traktowany jest na rynku pracy w Japonii. Otóż pracodawcy w Japonii w ogóle nie zwracają uwagi, na to, jaki kierunek studiów ukończysz. Nie ma to dla nich kompletnie żadnego znaczenia. Istotne jest tylko to, jaki ukończysz uniwersytet. Czym lepszy tym łatwiej o przyszłą pracę. Japoński pracodawca zakłada, że wszystkiego nauczysz się w pracy w związku z tym ocenia jedynie Twój potencjał wyrażony w jakości ukończonego uniwersytetu. Musisz wiedzieć, że w Japonii marzeniem przeciętnego studenta jest znalezienie pracy w jednej z wielu megakorporacji, z którą zwiąże się na całe życie. Zmiana pracy, bogate portfolio doświadczeń w tym zakresie nie jest atutem w Japonii. Jest wręcz przeciwnie. Osoby zmieniające pracę traktowane są jako potencjalnie nielojalne. Tym bardziej, że japońskie społeczeństwo jest bardzo hierarchiczne a lojalność i poszanowanie hierarchii jest jedną z podstawowych zasad życia społecznego. Osoby, które łamią ten kontrakt mogą być negatywnie wyceniane na rynku pracy. Wiedząc to wszystko japoński student skrupulatnie przestrzega tych zasad, co w konsekwencji prowadzi do małego zainteresowania samymi studiami. Uczestniczenie w zajęciach i wykładach jest obowiązkowe, a ich opuszczanie bardzo poważnie sankcjonowane włącznie ze skreśleniem z listy studentów uczelni. Dobra wiadomość jest taka, że na zajęciach można spać. Nikomu to nie przeszkadza, wykładowcą są do obrazka śpiących studentów przyzwyczajeni i na to milcząco pozwalają. Widząc śpiących studentów możesz zatem założyć, że to jest wynik zmęczenia a nie dobrze spędzonego wieczoru. Tym bardziej, że ilość zajęć na japońskich uczelniach jest podobno epicka, a wykłady w sobotę nie należą do rzadkości.

Czesne na uczelniach w Japonii wynosi od 5000 USD do 15000 USD. Kwota jest co prawda dość poważna, ale nieporównywalnie mniejsza niż w przypadku uczelni amerykańskich czy najlepszych prywatnych szkół w Europie. Uczelnie wraz z rządem Japonii oferują liczne programy stypendialne, dzięki którym można pokryć koszt czesnego. Aby aplikować o stypendium, należy w pierwszej kolejności dostać się na wybraną uczelnię, a w drugiej kolejności aplikować o stypendium. Japońscy studenci chętnie dorabiają sobie w trakcie studiów i jest to dość popularne zjawisko. Jeden z naszych znajomych podczas pobytu na japońskiej uczelni dorabiał jako aktor w filmach i model w reklamach. W tym wypadku jego atutem była europejska uroda. Na stronie ambasady Japonii można sprawdzić, jak wyglądają aktualne programy stypendialne oferowane zarówno przez rząd Japonii jak również japońskie fundacje. Średnie, miesięczne koszty utrzymania w Japonii oscylują w okolicach 5000 pln, w tym wynajęcie mieszkania. Jedną ze ścieżek aplikowania o stypendium, jest aplikacja za pośrednictwem uczelni, która w imieniu przyjętego studenta składa odpowiednie dokumenty do instytucji rządowej. Ponieważ dokumenty poświadczające ukończenie szkoły średniej można dosyłać w późniejszym czasie, to aplikację można rozpocząć z odpowiednim wyprzedzeniem.

Japoński rok akademicki dzieli się na dwa semestry. Pierwszy trwa od kwietnia do września, drugi od października do marca. Studenci zagraniczni muszą uzyskać odpowiednią wizę i pozwolenia na podjęcie studiów. Nie będziemy opisywać całej procedury, zaznaczamy jednak, że taki obowiązek istnieje.

Większość uczelni na swoich stronach internetowych jasno określa kryteria przyjęcia. Najczęściej wymaganymi dokumentami będą list motywacyjny, egzamin maturalny, list rekomendacyjny ze szkoły średniej oraz certyfikat potwierdzający znajomość języka wykładowego. Po przejściu procedury weryfikacji, możesz zostać zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną lub egzamin. Jeśli nie znasz japońskiego, etap ten można przejść po angielsku. Jeśli chcesz studiować w Japonii japonistykę, to sprawdź, czy uniwersytet wyraża zgodę, aby rozmowa lub egzamin został przeprowadzony po angielsku oraz czy zajęcia z japońskiego również będą prowadzone po angielsku. Z tego co wiemy, to najlepszy z uniwersytetów, czyli Uniwersytet Tokijski prowadzi egzaminy i zajęcia waśnie w języku angielskim. Japońskiego nauczysz się zatem na miejscu. Wymagania językowe zależą zatem od konkretnej uczelni, jednak nie powinno być problemu ze znalezieniem właściwego kierunku wykładanego po angielsku. W życiu codziennym brak języka japońskiego również nie będzie szczególną przeszkodą. Japonia to kraj turystyczny i większość japońskich nazw jest tłumaczona. Podobnie jak w Azji, w Japonii bardzo popularne jest prezentowanie atrap w witrynach restauracji, więc z zamówieniem czegoś do jedzenia również nie będzie problemu. Po roku pobytu i intensywnej nauki prawdopodobnie zaczniesz już odważnie używać japońskiego w komunikacji z otoczeniem.

Według rankingu szanghajskiego za 2022 rok lista najlepszych uniwersytetów kształtuje się następująco: The University of Tokyo [24], Kyoto University [41], Nagoya University [101-150], Osaka University [151-200], Tohoku University [151-200], Tokyo Institute of Technology [151-200], Hokkaido University [201-300], University of Tsukuba [201-300].

EJU (Examination for Japanese University Admission for International Students) to standardowy egzamin istniejący od 2002 roku, upraszczający proces dopuszczenia studentów zagranicznych do uczelni japońskich. Egzamin obejmuje język japoński, matematykę, wiedzę o Japonii i świecie. Może on być napisany w języku japońskim lub angielskim. Prawie wszystkie krajowe uniwersytety stosują wyniki z egzaminu EJU jako kryterium przyjęcia studentów zagranicznych. Niektóre uczelnie stosują własne egzaminy wstępne. Większość zajęć dostępnych jest w języku japońskim, są jednak uniwersytety i kierunki prowadzone po angielsku. Jeśli przed wyjazdem chcesz poznać podstawy języka japońskiego, to zaczynając przygotowania z odpowiednim wyprzedzeniem, może skorzystać z licznych kursów językowych w kraju. Dysponując odpowiednim budżetem można również poświęcić kolejne wakacje lub gap year na kurs. EF Education First oferuje liczne kursy w Japonii w opcji z zakwaterowaniem i wyżywieniem. Kurs może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Według EF podczas trwającego 4-6 tygodni kursu można zbudować sobie jeden poziom językowy, zaś w trakcie kursu trwającego 3 miesiące opanować podstawową płynność językową.

Studia w Japonii wymagają przejścia przez opisane procesy, ale biorąc pod uwagę ilość kandydatów na japonistykę w Polsce, może się okazać, że będzie to łatwiejsza i skuteczniejsza droga. Warto też wcześniej o Japonii trochę poczytać i prześledzić relacje obcokrajowców, którzy przyjechali na studia lub do pracy. Nie każdy jest bowiem gotowy do zaakceptowania najbardziej popularnej w Japonii oferty turystycznej, czyli pięć europejskich stolic w pięć dni, która może charakteryzować sposób w jaki jest zorganizowane społeczeństwo samurajów.